28 januari 2015

Zorreg dat je gaat meedoen! - theatervoorstelling over en voor Gebiedscommissie


'Zorreg dat je gaat meedoen, met de commissie, met de commissie'. Op 22 januari speelde Theatergroep Bergpolder speciaal voor de Gebiedscommissie Noord een verkorte versie van het toneelstuk met deze titel.

Het stuk werd opgevoerd in de Bergsingelkerk voor aanvang van de maandelijkse vergadering van de Gebiedscommissie. Iedereen was welkom om de voorstelling en aansluitend de vergadering van de commissie bij te wonen.


Schrijver en regisseur van het stuk is Rob de Vries, die al eerder voorstellingen met deze theatergroep verzorgde. Hij heette iedereen welkom en vertelde dat dit een ingekorte versie was van het stuk dat zij een half jaar eerder hadden gespeeld.


Daarna deelde hij de tekst van de liedjes uit. Dat wordt dus meezingen straks. Hier volgt in grote lijnen het verhaal gebaseerd op het script.

Betsy (midden, gespeeld door Jannie Reinhoud-de Langen) en Koos Burger (2e van links, Jan Schrijer) hebben boodschappen gedaan. Zij wil omlopen, want ze geniet van de mooie singel achter het nieuwe station.                                                                                                              


Betsy: Ik ben trots op Noord. Kijk es naar die mooie hoge bomen aan de singel. Een oase van rust zo vlak achter het station. Koos: Een oase van fijnstof zal je bedoelen. Je vergeet de Schieweg!

Fotografe Amelie (gespeeld door Marion de Bock) maakt foto’s van Betsy.
Betsy: Waar is het voor? Amelie: Voor de wijkkrant. Ze willen wat foto’s van gewone burgers. Betsy: Wat leuk en toepasselijk, want ik ben Betsy Burger en dat is mijn man Koos Burger. Kom we moeten op de foto Koos.


Mijnheer Bergsma (gespeeld door Rob de Vries) en Tineke Teunissen (Yvonne van de Hurk) komen uit de stad. Ze komen wat eten aan de Singel. Bergsma: Wat jammer dat de weinige bankjes al bezet zijn door zwervers. Tineke: Ik heb de hele morgen al gezeten bij de besprekingen in het stadhuis. Als je persé wilt zitten: op het gras is plek genoeg. Bergsma: In de hondenstront zeker. We blijven wel staan. Ze gooien hun afval op de grond.


Betsy: Hebben jullie niet geleerd dat opgeruimd netjes staat? Tineke: We weten dat het vuil straks wordt opgehaald door mensen met een uitkering. We laten het expres liggen. Bergsma: Anders hebben die lui niks te doen! Ze willen doorlopen.


Betsy: Wat krijgen we nou? Raap op! Bergsma: Ik moet op tijd in het stadhuis zijn voor de volgende vergadering. Tineke: En ik moet vanavond een politiek café bijwonen. Dat moet ik nog voorbereiden. Betsy: Niks mee te maken. Opruimen! 


Betsy tegen Janny Groen (gespeeld door Wil van Namen): En ruim je hondenpoep op. Ik hou wel van je hond, maar niet van..

Betsy: Koos, kijkt nou toch 's naar die waterkippetjes, ze kunnen haast niet op de kant komen. Koos: Ja, daar zouden ze wat aan moeten doen. In de Rotte hebben ze kokosrollen aan de kant gelegd. Betsy: Dat is goed voor mijn waterkippetjes. Dan kunnen ze daar hun nestjes in bouwen. Ik ga vragen of we hier ook van die kokosrollen kunnen krijgen. Koos: Aan wie? Betsy: Aan de Deelgemeente.

Jannie: Deelgemeente? Betsy: Ja aan mijnheer Harika van de deelgemeente. Jannie: Die bestaat alllang niet meer! Er is nu een Gebiedscommissie. Koos: Een gebitscommissie? Ik heb al mijn tanden nog. Jannie: Gebiedscommissie. Die staan veel dichter bij de gewone burgers. Betsy: Nou ik heb ze nog nooit gezien.

Amelie: Ik hoorde net van die dame met het hondje dat er vanavond een politiek café is met de mensen van de Gebiedscommissie. Met een gratis drankje en een hapje. Koos: Als het gratis is ga ik mee. Ik hoop dat ik ook gratis kan biljarten. Amelie: Ik moet foto’s maken. Ik ga ook mee.

In het Café Politiek worden zij verwelkomd door de persvoorlichtster van de Gebiedscommissie, Marla de Zweth (links, gespeeld door Joke Verkerk).

Koos: Waar is het café? Ik ga naar Cafe Bergpolder, doei. Betsy: Koos, kijk eens wat een heerlijke hapjes en drankjes. Marla: Nee, nee. Dat is voor de pauze en de nazit.

Marla: Wat fijn dat u als buurtbewoners in zo grote getale.... (kijkt rond en ziet slechts vier mensen) eh   ... misschien niet in zo grote getale maar wel met een grote belangstelling naar deze speciale voorlichtingsavond van de Gebiedscommissie bent gekomen. Er blijken toch nog wat onduidelijkheden te zijn over het functioneren van de commissie. Vandaar dit extra café politiek. Aan mij als persvoorlichtster de mooie maar niet eenvoudige taak om u nog wat beter wegwijs te maken in de situatie die ontstaan is na het verdwijnen van de deelgemeente. Na mijn korte inleiding zullen enkele leden van de Gebiedscommissie (links in beeld) ook aan het woord komen.


Marla: Om van Noord een soort Utopia te maken kunnen jullie burgers….. Alsof ze werden opgeroepen: Betsy: Ik ben Betsy Burger. Koos: Ik ben Koos Burger. Jannie: En ik ben Jannie Groen. Marla vervolgt: ...kunnen jullie burgers een superwaardevolle input geven aan het goed functioneren van de Gebiedscommissie. Het is belangrijk dat we samen met elkaar niet afbreken wat er is opgebouwd. Jullie als burgers (Koos en Betsy willen weer opstaan, maar Jannie trekt hen naar beneden) zijn immers de ogen en oren van de Gebiedscommissie. Dat moeten we koesteren. Jullie moeten je als een olievlek over heel Rotterdam Noord verspreiden. In het gebiedsplan krijgt de bewoner een steeds belangrijker wordende inbreng.

Koos: Ik vind het maar gezwets allemaal. Waar blijft de gratis drank. En de hapjes? Kom we gaan naar een echt cafe.  

Marla: En dat is belangrijk want we zullen door de bezuinigingen steeds meer moeten doen met minder geld. We zullen de koe bij de horens moeten pakken om wat te doen aan de enorme luchtvervuiling, de armoede, het analfabetisme, de vergrijzing en vereenzaming. Daar kom ik straks nog op terug. We gaan immers steeds meer toe naar een participatiemaatschappij, waarin niemand aan de zijlijn kan en mag blijven staan.


En de echte Gebiedscommissie kijkt toe.

Maar daarvoor is het wel belangrijk dat de communicatielijnen transparant en voor iedereen duidelijk moeten zijn. Weliswaar is het bereik van de Gebiedscommissie beperkt en participeren bepaalde groepen als kinderen, jongeren, studenten, jongvolwassenen middengroepen, ondernemers en ouderen nog onvoldoende (de bewoners mompelen: wat blijft er over?), maar door veel tijd te investeren in voorlichtingsbijeenkomsten als deze hopen we toch goede plannen met elkaar te kunnen opstellen, zodat ze (heldhaftige toon) ook op de Coolsingel weten wat er in Noord speelt.


Marla: En nu allemaal meezingen met het participatielied. 


Aan het eind van het lied willen de bewoners vertrekken, maar het belangrijkste komt nog. Het woord is nu aan de leden van de Gebiedscommissie. Marla: Jullie krijgen precies één minuut de tijd om te vertellen wat jullie willen bereiken in Noord. Allereerst geef ik het woord aan de SPVVD66.

Het Gebiedscommissielid van de SPVVD66 (gespeeld door Rien Tuk): Samen met jullie gaan we met elkaar Noord beter maken. Daarbij hebben we jullie, de gewone burgers (de familie Burger staat op en stelt zich weer voor) hard nodig. Goed onderwijs is voor ons essentieel. Verder willen we meer vrijheid voor de ondernemers. Nu nog staan veel winkelpanden leeg. Dat willen we veranderen. Als het aan ons ligt gaan we Noord groener en democratischer maken. En veiliger. Bij ons staat veiligheid op de eerste plaats. Kortom wij gaan in de Gebiedscommssie samen met jullie aan de slag. En daarbij zijn onze speerpunten… De zoemer ging en zijn tijd was om.


Het gebiedscommissielid van de PVDCDA: Samen met jullie gaan we met elkaar Noord groener maken. Daarbij hebben we jullie, de gewone burgers (en de familie Burger staat weer op….) ... van Noord hard nodig. Goed onderwijs voor jong en oud is voor ons van essentieel belang. Nu nog staan veel winkelpanden leeg omdat alle aandacht teveel naar het centrum van Rotterdam gaat. Dat gaan we veranderen. Als het aan ons ligt gaan we Noord groener maken. En goede betaalbare huisvesting staat bij ons hoog op de ladder. Kortom wij gaan in de Gebiedscommissie samen met jullie aan de slag. En daarbij zijn onze speerpunten…. De zoemer ging en zijn tijd was om.


Het gebiedscommissielid van LGR - Leefbaar Groen RechtsWij gaan samen met jullie Noord veiliger maken. Daarbij hebben we jullie als burgers (je snapt wat er nu gebeurt) ...juist ja, gewone burgers van Noord hard nodig. De jeugd moet al op school leren wat de regels van de maatschappij zijn. Dat is voor ons van essentieel belang. Ook gaan we verloedering doordat er veel winkelpanden leegstaan aanpakken. Dat gaan we veranderen. Als het aan ons ligt gaan we Noord veiliger en leefbaarder maken. Veiligheid staat bij ons bovenaan. Kortom: we gaan in de Gebiedscommisie samen met jullie aan de slag. En daarbij zijn onze speerpunten….. De zoemer ging en zijn tijd was om.

Marla: Graag geef ik nu het woord aan jullie burgers van Noord. Na enige aarzeling stelt Koos een vraag: Waar kan ik mijn paspoort verlengen? Betsy: Ik wil graag kokosrollen voor de waterkippetjes. Kan dat?

Jannie: Oh wat leuk! Ik heb wel een idée. In de stad hebben ze allemaal lichtjes in de straat gemaakt op de brandgrens van het bombardement. Hier in Noord zijn ook veel bommen ingeslagen. Waarom maakt de Gebiedscommissie hier ook niet zoiets?
Marla: Dat nemen we mee. Betsy: Waar naartoe? Marla: In het gebiedsplan.

Betsy: Ik vind het wel goed dat er naar ons burgers geluisterd wordt. Gewone burgers waar ze het altijd over hebben. Gewone buurtbewoners. Koos: Noem je dat gewoon wat je met die vuilniszakken hebt beleefd?


Betsy: Oh je bedoelt het zaklopen. Dat was wat je noemt participatie! Laatst kwam ik met mijn twee vuilniszakken van vier hoog naar beneden. Zonder lift. Was die container helemaal vol. Dat komt omdat de mensen die verderop wonen hun zakken bij ons er in gooien. Ze hebben daar geen container omdat de stoep te smal is bij het stoplicht. Ik de drukke verkeersweg overgestoken om ze aan de overkant in een vuilcontainer te gooien. Is die ook vol. Ik naar huis en met die twee zakken weer al die trappen op. Wat denkt de Gebiedscommissie hieraan te doen? Marla: We nemen het mee. Betsy: Die zakken? Dat vind ik aardig van je.

Betsy: Kan u op korte termijn iets uitvinden voor mijn waterkipjes? Koos: Dat kan ik wel voor je doen. Betsy: Dat vind ik lief van je Koos. Hoe ga je het doen? Koos: Oh ja, hoor, makkelijk zat. Gewoon van die kokosrollen aan de kant, wat paaltjes ertegen en klaar is Koos! Jannie: En dan doe ik er plantjes in: gele lissen, dotterbloemen. Wat riet. Leuk voor de vogels en mooi om te zien voor de mensen. Marla: Dit  is een goed voorbeeld van participatie. De burger is goud waard!

Betsy: Hoor je nou Koos, wij Burgers zijn goud waard. Koos: En voor mij ben jij ook goud waard. We zijn een gouden paar!

En dan natuurijk nog een afsluitend lied.


En bloemen van de echte Gebiedscommissie voor de spelers.


Een geslaagde voorstelling over de Gebiedscommissie en participatie met de nodige ironie en een vette knipoog!

Aansluitend was er de vergadering van de Gebiedscommissie. De theatervoorstelling had voor extra publiek gezorgd; daarnaast werd er deze avond door de commissie beslist over de subsidie aan een groot aantal (bewoners)initiatieven, dus was er ook belangstelling van de aanvragers.

Zoals wij voor ons weblog en dus moesten wij natuurlijk ook even aan het woord komen. Met dank aan de Gebiedscommissie: we kunnen voorlopig weer een half jaar verder!


Foto's: Mick Otten en Johannes Odé
Tekst: Mick Otten en Rob de Vries (met dank voor de tekst van het script)

18 januari 2015

Station Hofplein monumentaal gerestaureerd

Het afgelopen jaar is het gehele complex van Station Hofplein grondig onder handen genomen. Na de eerdere restauratie van 7 bogen zijn nu de overige 10 bogen na grondige restauratie bruikbaar gemaakt voor verhuur en is de gevel aan de Raampoortstraat weer in haar oude glorie hersteld. Een knap stuk restauratiewerk uitgevoerd door Jurriëns, gespecialiseerd in de restauratie van monumentale gebouwen.

Op 16 augustus 2010 vertrok de laatste trein van Randstad Rail van Station Hofplein naar Den Haag Centraal.


De Hofpleinlijn was de eerste elektrische spoorweg in Europa, waarmee welgestelde Rotterdammers comfortabel naar Scheveningen en het Kurhaus konden reizen.


Het originele kopstation van de Rotterdamse architect J.P. Stok stond aan het vooroorlogse Hofplein. In het in art nouveau stijl opgetrokken station met de halfronde gevel was ook het beroemde café-restaurant Loos gevestigd. Tijdens het bombardement in mei 1940 werd het ernstig beschadigd en is het helaas niet herbouwd.

Geen trein betekent echter niet dat het bijna twee kilometer lange Hofbogenviaduct zal verdwijnen. Integendeel, het is een Rijksmonument en is in 2006 gekocht door de woningcorporaties Havensteder en Vestia verenigd in Hofbogen BV.

Van de website van Hofbogen BV (in cursief, ook verderop in dit bericht): Het doel van deze gezamenlijke aankoop is de herontwikkeling van het voormalige spoorviaduct tot een aantrekkelijk verblijfsgebied in Rotterdam Noord. De dagelijkse leiding van deze operatie ligt in handen van het projectbureau Hofbogen.

Vanwege de slechte staat van de bogen van het voormalige Station Hofplein is in 2010 besloten om de eerste 7 bogen te restaureren voor nieuw te verhuren bedrijfsruimten.


In september 2011 is Station Hofplein omgedoopt tot Mini Mall.

Verschillende horeca en designwinkels namen hun intrek. Vooral Bird kreeg vanaf het begin een grote toeloop en blijft veel bezoekers trekken. Een aantal bogen wisselden van eigenaar.


Na de realisatie van de Mini Mall heeft projectbureau Hofbogen onderzoek laten doen naar de mogelijkheden om ook de resterende 10 bogen in het Station Hofplein te restaureren. Belangrijke partners in dit onderzoek zijn de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, Nationaal Restauratiefonds en het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling.


Jarenlang waren de gevels van de resterende bogen een fotodecor van de geschiedenis van Station Hofplein. Hier het originele stationsgebouw. Eigenlijk wel jammer dat die historische beelden zijn verdwenen.


Foto van het in 1956 geopende stationsgebouw door architect Van Ravesteyn, dat later moest verdwijnen voor de spoortunnel.

Uit de technische opname is gebleken dat de restauratie van deze tweede fase van het Station Hofplein zeer noodzakelijk was. Net als bij de eerste zeven bogen van het Station Hofplein was het beton zeer ernstig aangetast door decennialang achterstallig onderhoud.


De eerste onderhoudswerkzaamheden zijn begonnen in 2013.

In mei 2014 zijn de gevels in de steigers gezet en kreeg het stationsgebouw haar oude naam terug.

Het als een kunstwerk van Christo verpakte stationsgebouw. Links rukt de Luchtsingel op, maar staat er nog niet tegenaan.

Verantwoordelijk voor de restauratie zijn (van links naar rechts) Gijs van der Kleij, procesmanager voor de Hofbogen BV (ontwikkelingsmanager van Rotterdams Ontwikkel Kollektief), Daan Ossewaarde, directie (Eficia Advies) en Cayo van Meurs, ontwerp en dagelijks toezicht (projectleider van Akropolis).


Het project is aangenomen door Jurriëns, gespecialiseerd in de restauratie van monumentale gebouwen. De uitvoering ligt in handen van Theo Moerman (blauwe helm).

De bogen van Station Hofplein zijn een onderdeel van het 1,9 km lange Hofpleinviaduct. Het was in 1908 het eerste in gewapend beton uitgevoerde spoorwegviaduct in Nederland.

Om dit Rijksmonument weer zijn oude glorie terug te geven en weer bruikbaar te maken, moesten de loslatende betondelen worden verwijderd en de bewapening deels worden vervangen.

Besloten werd dit te doen door water onder hele hoge druk tegen het betonoppervlak te spuiten.
Het betonherstel is uitgevoerd door het bedrijf Vogel B.V., gespecialiseerd in betonrenovatie.

Het spuiten ging met zeer veel lawaai gepaard en gaf - 12 weken lang - onvermijdelijk overlast voor de omwonenden. Ondanks excuserende rondschrijfbrieven bleef het klachten regenen van omwonenden. Mechanisch verwijderen van het oude beton was geen optie volgens de aannemer.


De originele bewapening is na het spuiten duidelijk zichtbaar.

Door het schoonspuiten van de pilaren is duidelijk te zien dat er rond 1907 ander en zwaarder betonijzer werd gebruikt dan tegenwoordig. Ook dit is nu een historisch plaatje, want niet meer zichtbaar.

Om de kolommen te beschermen zijn hoekprofielen aan de oude bewapening gelast.


Het plafond wordt met de hand afgesmeerd met een laag cement.

Waarna de constructie met een betonspuit wordt voorzien van een nieuwe sterke betonlaag.


En vervolgens is een nieuwe betonlaag aangebracht op alle tien bogen. 

De laatste afwerking gebeurt met de hand.







Het zware en vele intensieve handwerk zit erop.

Imposant: de gerestaureerde kolommengalerij vóór het aanbrengen van de scheidingswanden.


Voor de  gevels aan de Raampoortstraatzijde is gekozen voor hoogwaardige renovatie.

De ornamentiek en gevelafwerking is in overleg met de Rijksdienst voor Cultureel erfgoed in originele staat teruggebracht. Een aantal krulversieringen is opnieuw gegoten.



Frijnwerk is in oude glorie hersteld door monumentale stucadoors van Van Milt Restaurateurs. Daarvan zijn er nog maar enkelen in Nederland. Ze hebben voor dit werk een aangepaste kam gemaakt om het frijnslag aan te brengen.


Tijdrovend precisiewerk.

De beschadigde natuursteen wordt hersteld door Steenhouwerij Maarsen.




Ook mooi ambachtelijk werk.

De kozijnen zijn geproduceerd in de timmerfabriek van Jurriëns.

Echt pasmaat plaatsen van de kozijnen kan haast niet, dus moeten aanpassingen gemaakt worden.



Om kosten te drukken is aan de Katshoekzijde van Station Hofplein gekozen voor een strakkere afwerking.


De Luchtsingel is tegen de kop geplaatst en is voorzien van een nieuw kunstwerk. Op de Luchtsingel komen we nog eens uitvoerig terug.

Voor de oplevering worden de vloeren gestofzuigd.

Vlak voor het nieuwe jaar zijn de 10 gerenoveerde bogen gecontroleerd voordat ze zijn overgedragen aan projectbureau Hofbogen.

De eerste sleutel aan een nieuwe huurder is op 5 januari door Gijs van der Kleij overhandigd aan Rob Kolfes en Jan Pieter Pranger van Kevin.Murphy. Zij gaan in die drie bogen (oppervlakte: 1.000 m2) het hoofdkantoor van Kevin.Murphy Nederland vestigen.


Andere huurders van de gerenoveerde bogen zijn een Portugees visrestaurant, een platenzaak en BIRD neemt er een boog bij.

Ook de Raampoortstraatzijde is klaar op het schilderwerk van de gevels na. Dat kan pas worden uitgevoerd bij een temperatuur boven de 10º en het ziet er dus nu nog wat verfomfaaid uit. Noord heeft weer een prachtig monument 'terug'!


Het dak van de bogen van Station Hofplein is lekvrij gemaakt en wordt de komende tijd afgewerkt.

Buro Zus heeft afgelopen najaar plannen voor ontwikkeling en programmering van het dak besproken met omwonenden. Hun grootste zorg: blijven we overlast houden? In een later blogbericht komen we nog terug op het dak en de plannen daarvoor.

Na het schilderwerk zal Station Hofplein er weer prachtig uitzien!

We hopen dat Station Hofplein zal gaan fungeren als publiekstrekker voor alle Hofbogen en daarmee dit bijzondere monument de aandacht en betekenis krijgt die het verdient; ook voor bewoners en ondernemers in de omliggende wijken.

Meer informatie vind je op Station Hofplein van Projectgroep Hofbogen. Interessante weblinks over de Hofbogen (geschiedenis, toekomstplannen en activiteiten) vind je op op het blog van Vrienden van de Hofpleinlijn.


Foto's: Johannes Odé
Tekst: Johannes Odé en Mick Otten