Het
Muizengaatje was bewoners en de deelgemeentes alle lange tijd een doorn in het oog. Teveel beton en graffiti en kleurloos. Tijd om deze onderdoorgang tussen Noord en Hillegersberg eens aan te pakken.
Het idee ontstond om de spoorovergang en passage te verfraaien met een kunstwerk. Via Threesome gingen vier teams van studenten van de Willem de Kooningacademie en de Hogeschool Rotterdam aan de slag.
Aan een jury van vertegenwoordigers van de deelgemeentes, ProRail en bewoners werden de ontwerpen gepresenteerd. Er werden twee ontwerpen uitgekozen, die later nog eens werden toegelicht. Daarop is commentaar geleverd en zijn die ontwerpen aangepast.
Gino Catshoek die samen met Marjon van der Velden 'Legendes' maakten, presenteert hun ontwerp.
Uit het persbericht: '
Onder de naam Threesome is kunstproducent Mothership een leerwerkbedrijf gestart dat vakkennis overdraagt aan talentvolle studenten. Elk jaar krijgen circa twintig studenten van de Willem de Kooning Academie en de Hogeschool Rotterdam onder professionele begeleiding van Mothership kunstopdrachten die zij zelf zullen vormgeven en realiseren. De studenten gaan per team van drie personen met andere teams de strijd aan. Ze gaan aan de slag met conceptvorming en letten daarbij ook op haalbaarheid en strategie.'
Commentaar op de ontwerpen.
De twee ontwerpen. Linksboven de helft van het ontwerp '
Legendes', rechtsonder van '
Iconenpatroon'.
Een bloemetje van de studenten voor de leden van de jury.
HET FAVORIETE ONTWERP
Vervolgens konden bewoners via een website stemmen op hun favoriete ontwerp. In het Muizengaatje hingen 'wervingsaffiches' met een link naar die speciale website.
Op 10 juli was het zover en kon het favoriete ontwerp bekend worden gemaakt. De bijeenkomst werd gehouden in het voormalige stationsgebouw Rotterdam Noord, tegenwoordig een tentoonstellingsruimte van
Kunst Rotterdam Noord.
Chantal Zeegers, portefeuillehouder Buitenruimte, Milieu, Verkeer en Vervoer van deelgemeente Hilligersberg-Schiebroek, vertelde over het project en de positieve samenwerking tussen beide deelgemeentes in dit kunstproject. Waarschijnlijk het laatste in die vorm van samenwerking…
Een paar beelden van hoe het lang geleden was en vóór het aanbrengen van het kunstwerk.
De fietstunnel van Noord naar Hilligersberg.
Een wand vol tags (van die niet originele en buitenruimte verziekende graffiti 'handtekeningen').
Portefeuillehouder Nils Berndsen nam het voortouw bij dit project en benaderde deelgemeente Hilligersberg-Schiebroek en de Nederlandse Spoorwegen om er samen uitvoering aan te geven. Ook hij was vol lof over de andere partijen.
Net als Chantal was hij enthousiast over de ontwerpen en de inzet van beide ontwerpteams.
Verder vertelde hij dat er nog het een en ander aan vergroening van het viaduct en rondom het Muizengaatje zal worden gedaan.
Met name aan de Noordzijde was het al aardig natuurlijk groen: de lisdodden groeien bovenop de afdakjes van de fietstunnels. Niet meer voor lang...
Regiodirecteur Janneke Boutkam van ProRail, eigenaar van het viaduct en de passage, was ook zeer verguld met de samenwerking en de ontwerpen die zij had gezien.
Grauw beton.
Met een beetje groen. De natuur laat zich niet makkelijk verdelgen.
De ontwerpers werden toegesproken door glaskunstenaar Betty van Schendel van
Wonderlijk Glas, die in opdracht voor ieder van hen een glassculptuur had gemaakt.
Hier kregen Daan Timmer en Merel Huls van het ontwerp 'Iconenpatroon' hun glassculptur. Qua kleuren had Betty van Schendel haar glaskunst perfect afgestemd op de ontwerpen. Zie onderstaande foto van de glassculpturen voor het Iconenpatroon-team en de foto (inclusief weblinks) van de twee ontwerpen eerder in dit bericht.
Toen Chantal Zeegers door Nils Berndsen benaderd werd om mee te doen - en dus ook mee te betalen - had ze uitgezocht op welke deelgemeentelijke grond het Muizengaatje nu eigenlijk lag. Op die van Noord dus. Het bleef geheim wie hoeveel had betaald, maar Noord zal vast dieper in de buidel hebben moeten tasten.
En de winnaars zijn…. Gino Catshoek en Marjon van der Velden met 'Legendes'.
Het definitieve ontwerp. Van de 1781 uitgebrachte stemmen waren er 1005 voor 'Legendes'.
Uit het ontwerpplan over de 'Coen Moulijn-kant': ‘De tekst die
gebruikt is binnen het ontwerp is afkomstig uit een interview dat Coen Moulijn
had in 1982 waarin hij trots vertelde over zijn jeugd in het Oude Noorden. In
dit interview sprak hij de volgende woorden: “Uiteindelijk kom ik uit het Oude
Noorden, dat moet je nooit vergeten”.
Het patroon geeft de sfeer weer van een
vintage behang. De sfeer die het Oude noorden graag uitstraalt. Het patroon is
opgebouwd uit de letter X zoals het in het oorspronkelijke logo van de
voetbalclub
Xerxes voorkwam. Xerxes is de club waar vele beroemdheden gevoetbald hebben, waaronder Coen Moulijn.’
Felicitaties voor Gino en Marjon, hier tussen Chantal en Nils.
Dit is Leo Mineur, de man die samen met zijn meesterschilders de decoraties gaat maken.
DE UITVOERING
Het ontwerp werd geschilderd door
Reclame Atelier Leo Mineur. Hier bekijkt Leo met collega Michelle Geurts de ontwerptekening om precies te zien en uit te tekenen waar welk onderdeel van het ontwerp moet komen.
Zo maak je dus een mooie golvende lijn als schilder. Met een plastic buis vorm je een golf, je tekent het af en vervolgens plak je tape langs de lijn. Vakmanschap is meesterschap.
Lucien Olschansky doet het fijnere werk met de kwast en pakt de roller voor de grote oppervlakken.
Eigenlijk hadden Leo en zijn collega's op dat moment eerst verder willen gaan met de fietstunnels. Maar dat kon toen niet, omdat die nog niet klaar waren om beschilderd te worden. Ze moesten gezandstraald worden, maar dat bleek kostbaar en daar was geen budget voor. Of ze uiteindelijk gezandstraald zijn, is onbekend, maar het schilderwerk is in ieder geval gereedgekomen.
De weg van Hillegersberg naar Noord was afgesloten om Leo en collega's alle ruimte te geven voor hun schildewerkwerk. Verkeersregelaars zorgden ervoor dat het verkeer op één baan om en om onder de passage kon rijden.
Na het schilderwerk werd een anti-graffiti coating aangebracht. Maar hopen dat er geen tags opgespoten worden.
Even tijd voor een bakkie koffie. Het is wel bijzonder om zo'n normaal gesproken drukke doorgaande route vrijwel leeg te zien. Ook de trams reden niet; dat kwam goed uit, want er moest toch wat aan onderhoud worden gehouden.
Na het grove werk is het weer tijd voor het schilderen van teksten.
Eerst goed kijken, meten, aftekenen en afplakken, dan pas schilderen.
DE OFFICIËLE OPENING
Op 7 november werd het kunstwerk officieel onthuld door onder andere Adri Moulijn (de vrouw van voetbalheld Coen Moulijn; 2e van rechts) en Gino en Marjon, de kunstenaars van het winnende ontwerp.
Sharaifa Mik, de ambtelijk leider van het Muizengaatje-project, heette iedereen welkom bij de onthulling.
Aardig wat belangstelling.
Met - net zoals bij de bekendmaking van de winnaar van de ontwerpwedstrijd - speeches van beide portefeuillehouders en de regiodirecteur van ProRail.
Gino bleek ook een aardige causeur. 'Ik dacht vandaag wat karaoke te kunnen doen voor u, maar helaas laat het geluid verstek gaan. Nog één keer zal ik u vertellen over Hillegonde.'
Uit het ontwerpplan en waarover Gino vertelde: ‘Reuzin
Hillegonda woonde in het begin van haar leven lange tijd aan de kust. Deze
omgeving veroverde een belangrijke plaats in haar hart. Tot haar grote spijt
mocht Hillegonda niet aan de kust blijven werken. Om deze reden besloot ze met
een schort vol van haar geliefde zand het binnenland in te trekken. Na een
lange wandeling scheurde haar reuzenschort. Het zand wat uit haar schort
vloeide, vormde de berg van Hillegonda. De berg zand die uiteindelijk het dorp
Hillegersberg vormde.
Er is een volkslied geschreven over het
verhaal van Hillegonda. Het volkslied dat beter bekend staat als het
‘Hillegondalied’, kent een couplet dat uitermate goed geschikt is voor een
passende tekst binnen het ontwerp.’ Het lied dat Gino dus graag voor ons had willen zingen.
Mevrouw Moulijn op haar paasbest.
Het was een symbolische onthulling, want achter de belangstellenden was het kunstwerk al lang te bewonderen. Wel een beetje vreemd, maar eerst alles inpakken alsof het een project van Christo is en de weg opnieuw voor het verkeer afsluiten, is ook weer zoiets.
De onderdoorgang van Hilligersberg naar Noord met Coen Moulijn's liefdesbetuiging aan het Oude Noorden.
Het aanzicht vanuit Noord naar Hilligersberg. De lisdodden zijn verdwenen. Tijd voor ander groen.
Ter afsluiting was er voor iedereen nog een fruit smoothy. Gezien de temperatuur was warme chocolademelk ook wel lekker geweest.
Vast trots op Coen! Zou hij het mooi hebben gevonden?
De spoorovergang blijkt zo oud nog niet.
Vereeuwigd dus niet vergeten.
Foto's: Mick Otten en Johannes Odé
Tekst: Mick Otten
