Hans Noordhoek, bestuurslid en eigenlijk wel zo'n beetje de coördinator van het museum: Onze doelstelling is het bewaken van het telefonie erfgoed van het Telefoondistrict Rotterdam. Dit is ten opzichte van de rest van Nederland een unieke collectie, omdat Rotterdam als enige district het telefoniesysteem van Ericsson gebruikt en de rest van Nederland voornamelijk het Bell systeem gebruikte. We hebben heel veel unieke stukken die misschien niet kostbaar zijn maar wel onvervangbaar. In ons museum zijn 17 werkende oude telefooncentrales te zien.
De genodigden werden verwelkomd en kregen een keycord. Weet je waar je bij hoort.
Hans: Een tweede doelstelling is om 25 gepensioneerde mannen en vrouwen tussen de 63 en 91 jaar een wekelijkse mogelijkheid te geven tot het uitoefenen van hun hobby: 'oude telefonie van het Telefoondistrict Rotterdam'. Dat de sociale contacten tussen de vrijwilligers net zo relevant zijn als de techniek is wel duidelijk. Alle personeel en oud KPN medewerkers verenigingen vallen onder Personeelverenigingen KPN. Het museum valt onder verantwoordelijkheid van de Vereniging Oud Medewerkers KPN Regio Rotterdam (VOMKPN RR) en alle vrijwilligers zijn ook lid van deze vereniging.
De start werd verricht door Co van Schaik, PR-man van het Telecommuseum.
Wat meteen opviel was hoe groot het gebouw binnen was, veel groter dan je aan de buitenkant zou verwachten. Het ziet er prima en eigentijds uit en dat in een bunker!
Hans: In de oorlog hadden de Duitse soldaten een onderkomen gevonden in de centrale maar ze voelden zich daar niet veilig. Daarom is besloten om op de binnenplaats een bovengrondse bunker te bouwen inclusief kleine schuilkelder. Na de oorlog heeft dit gebouw gediend als brandweerpost, gymnastieklokaal, opleidingslokaal, magazijn en personeelsvertrek.
Er werd een langere toespraak gehouden door Jan van Werkhoven, voorzitter van de VOMKPN (Vereniging Oud Medewerkers KPN). Hieronder is een deel van zijn toespraak opgenomen. Daarin wordt nog eens duidelijk wat dit voor een bunker is, hoe het er zo mooi uit is komen te zien en wat de bedoeling ervan is.
Het gebeurt niet elke dag dat u een bovengrondse bunker uit de Tweede Wereldoorlog kunt bezoeken. Deze bunker is gebouwd in 1942 en gebruikt door de Duitsers en KPN. Bouwtechnisch nog in uitstekende staat, maar niet meer in de originele, nadat een aantal vrijwilligers met grote inzet het gebouw onder handen hebben genomen.
Penningmeester Heinz Breuer test of hij waar voor zijn geld heeft gekregen.
Frappant is dat het gebouw 72 jaar oud is en in 72 dagen door vrijwilligers met een gemiddeld leeftijd van 72 jaar is gerenoveerd! Het heeft een behoorlijke periode geduurd voordat wij de Duitsers en KPN uit het gebouw hebben kunnen verdrijven. Dit zonder geweld. De Duitsers hielden zich hier bezig met het afluisteren van telefoons in de centrale.
Het gebeurt niet elke dag dat u een bovengrondse bunker uit de Tweede Wereldoorlog kunt bezoeken. Deze bunker is gebouwd in 1942 en gebruikt door de Duitsers en KPN. Bouwtechnisch nog in uitstekende staat, maar niet meer in de originele, nadat een aantal vrijwilligers met grote inzet het gebouw onder handen hebben genomen.
Penningmeester Heinz Breuer test of hij waar voor zijn geld heeft gekregen.
Frappant is dat het gebouw 72 jaar oud is en in 72 dagen door vrijwilligers met een gemiddeld leeftijd van 72 jaar is gerenoveerd! Het heeft een behoorlijke periode geduurd voordat wij de Duitsers en KPN uit het gebouw hebben kunnen verdrijven. Dit zonder geweld. De Duitsers hielden zich hier bezig met het afluisteren van telefoons in de centrale.
Ook was het noodzakelijk de gehele verlichting en electrische voorzieningen te vervangen. Alles is op dit moment volgens de voorschriften opnieuw geïnstalleerd. Waar wij als projectgroep ook bijzonder trots op zijn, is de geïnstalleerde keuken met apparatuur.
Het museum moest een keuken ontberen; de bunker heeft er nu één met alle nodige voorzieningen.
De bunker die wij als multifunctionele ruimte hebben ingericht, is een welkome aanvulling om ons museum verder te promoten. Een aantal afdelingen van KPN heeft inmiddels toegezegd om hier werkoverleg te houden, met gelijktijdig een bezoek aan ons unieke museum.
Tot slot wil ik als projectleider van de bunker alle klussers bedanken voor hun geweldige inzet. Ook wil ik de sponsors van de gebiedscommissie Rotterdam Noord en de PVKPN bedanken voor hun financiële bijdrage. En niet te vergeten KPN om dit nieuwe onderkomen 72 jaar lang te mogen gebruiken.
Tijdens het opknappen van de bunker is door André Eekhout (88 jaar!) gewerkt aan een boekje dat een beeld geeft van de geschiedenis van de telecommunicatie. Het boekje heet ‘Van rooksignaal tot digitaal’ naar een reeds bestaande expositie in het museum.
Hans: Het museum is gevestigd in een nog in dienst zijnde telefooncentrale in Rotterdam Noord, sterker nog een groot deel van de technische museale objecten zijn een onderdeel van het gebouw. Aangezien KPN er naar streeft zoveel mogelijk gebouwen af te stoten, is het bestaan van het museum daarvan afhankelijk. Als we het pand moeten verlaten, betekent dat waarschijnlijk het einde van dit unieke museum. Dat is dan ook direct de reden dat het museum nu naar buiten treedt: om bekendheid te verwerven om bij een eventuele verkoop van het gebouw steun te kunnen vinden bij overheid, gemeente en sympathisanten. Het museum is daarom ook medeoprichter van de Stichting Telecommunicatie Erfgoed Nederland, die onder andere als doel heeft om collecties van musea in moeilijkheden te redden.
- Dat telecommunicatie wereldwijd inmiddels de grootste industrietak is.
- Dat Bell de telefoon niet heeft uitgevonden.
- Dat Napoleon zijn overwinningen mede te danken had aan een nieuw luchttelegraafsysteem. En nog veel meer.
Daarna konden liefhebbers het museum in. Voor een virtuele
rondleiding kun je het eerdergenoemde
blogbericht bekijken. Maar het is natuurlijk nog veel leuker om zelf
eens op een dinsdag (tussen 9 en 15 uur) bij het museum langs te gaan. We kunnen je verzekeren dat
het enthousiasme van de vrijwilligers aanstekelijk is!
Foto's en tekst: Mick Otten
Foto's en tekst: Mick Otten
